Niepłodność to problem, który dotyka coraz większej liczby par na całym świecie. Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) uznaje się ją za chorobę, gdy para regularnie współżyjąca bez zabezpieczenia nie zachodzi w ciążę przez okres 12 miesięcy (lub 6 miesięcy w przypadku kobiet po 35. roku życia). Chociaż trudności z poczęciem dziecka mogą wynikać z różnych przyczyn, często wymagają specjalistycznej diagnostyki i leczenia. W jakich sytuacjach warto udać się do poradni leczenia niepłodności i jak wygląda proces diagnostyczny oraz terapia?
Jakie objawy mogą wskazywać na problemy z płodnością?
Niepłodność nie zawsze daje jednoznaczne objawy, dlatego wiele par przez długi czas nie zdaje sobie sprawy z istnienia problemu. Są jednak pewne sygnały, które mogą wskazywać na zaburzenia płodności zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn.
U kobiet niepokojące mogą być:
- nieregularne cykle miesiączkowe lub ich brak,
- bardzo obfite lub skąpe miesiączki,
- silne bóle podczas menstruacji,
- nawracające infekcje intymne,
- objawy wskazujące na zespół policystycznych jajników (PCOS), takie jak trądzik, nadmierne owłosienie czy problemy z wagą,
- endometrioza, która może prowadzić do zrostów w obrębie miednicy i utrudniać zajście w ciążę.
U mężczyzn mogą występować:
- problemy z erekcją i ejakulacją,
- obniżone libido,
- ból, obrzęk lub dyskomfort w okolicy jąder,
- brak oznak dojrzewania płciowego (np. zbyt małe jądra, słabo rozwinięte owłosienie).
Jeśli którykolwiek z tych objawów występuje u jednego lub obojga partnerów, warto skonsultować się z lekarzem specjalizującym się w diagnostyce i leczeniu niepłodności.
Kiedy zgłosić się do poradni leczenia niepłodności?
Do poradnia leczenia niepłodności Warszawa warto udać się w następujących sytuacjach:
- Nieudane próby zajścia w ciążę przez 12 miesięcy
Gdy para regularnie współżyje bez zabezpieczenia i nie uzyskuje ciąży w ciągu roku, zaleca się rozpoczęcie diagnostyki niepłodności. Jeśli kobieta ma ponad 35 lat, ten czas skraca się do 6 miesięcy, ponieważ płodność z wiekiem spada. - Wiek kobiety powyżej 35. roku życia
Rezerwa jajnikowa kobiety zmniejsza się wraz z wiekiem, a po 35. roku życia proces ten przyspiesza. Dlatego kobiety w tym wieku, które bezskutecznie starają się o dziecko przez 6 miesięcy, powinny zgłosić się do specjalisty wcześniej, aby nie tracić cennego czasu. - Obciążenia zdrowotne
W niektórych przypadkach diagnostykę niepłodności warto rozpocząć jeszcze przed podjęciem starań o dziecko. Dotyczy to kobiet z:- zespołem policystycznych jajników (PCOS),
- endometriozą,
- zaburzeniami hormonalnymi (np. choroby tarczycy, hiperprolaktynemia),
- wcześniejszymi operacjami ginekologicznymi,
- nawracającymi poronieniami.
- przebyte operacje w okolicy narządów płciowych,
- żylaki powrózka nasiennego,
- wcześniejsze infekcje układu moczowo-płciowego.
- Nawracające poronienia
Jeśli kobieta doświadczyła dwóch lub więcej poronień, warto przeprowadzić dokładną diagnostykę, ponieważ może to wskazywać na problemy genetyczne, immunologiczne lub hormonalne. - Niepokojące wyniki badań hormonalnych
Zaburzenia poziomu hormonów mogą prowadzić do problemów z owulacją, a tym samym do trudności z zajściem w ciążę. Warto skonsultować się z lekarzem, jeśli wyniki badań wskazują na nieprawidłowości w poziomie FSH, LH, AMH, prolaktyny, estrogenów czy hormonów tarczycy.
Jak wygląda diagnostyka niepłodności?
Diagnostyka w poradni leczenia niepłodności obejmuje zarówno kobietę, jak i mężczyznę, ponieważ przyczyny niepłodności mogą leżeć po obu stronach. Proces ten składa się z kilku etapów:
- Wywiad lekarski i badanie fizykalne – lekarz zbiera szczegółowe informacje na temat cyklu miesiączkowego kobiety, przebytych chorób, operacji oraz stylu życia pary.
- Badania hormonalne – ocena poziomu hormonów regulujących płodność u kobiety i mężczyzny.
- Monitorowanie owulacji – za pomocą ultrasonografii (USG) sprawdza się, czy dochodzi do owulacji i czy pęcherzyk Graafa prawidłowo pęka.
- Badanie nasienia – ocena liczby, ruchliwości i budowy plemników u mężczyzny (spermiogram).
- Badanie drożności jajowodów – HSG (histerosalpingografia) pozwala ocenić, czy jajowody nie są zablokowane.
- Laparoskopia lub histeroskopia – w przypadkach podejrzenia endometriozy lub wad anatomicznych narządów rozrodczych wykonuje się zabiegi diagnostyczne pozwalające dokładnie ocenić stan macicy i jajników.
Jakie są metody leczenia niepłodności?
Leczenie niepłodności zależy od jej przyczyny i może obejmować:
- Stymulację owulacji – leczenie hormonalne pomagające przywrócić prawidłowe cykle owulacyjne.
- Inseminację domaciczną (IUI) – polega na podaniu przygotowanego nasienia bezpośrednio do macicy, co zwiększa szanse na zapłodnienie.
- Zapłodnienie in vitro (IVF) – najbardziej zaawansowana metoda leczenia niepłodności, w której komórki jajowe i plemniki są łączone w warunkach laboratoryjnych, a następnie zarodek jest transferowany do macicy.
- Leczenie operacyjne – usunięcie zrostów, polipów, mięśniaków lub innych zmian anatomicznych utrudniających zajście w ciążę.
Nie czekaj – szybka diagnoza zwiększa szanse na sukces
Jeśli starania o dziecko trwają bezskutecznie, nie warto zwlekać z wizytą w poradni leczenia niepłodności. Wczesna diagnostyka i odpowiednie leczenie mogą znacząco zwiększyć szanse na zajście w ciążę. Wiele par zmaga się z tym problemem, ale dzięki współczesnym metodom medycyny rozrodu możliwe jest znalezienie skutecznego rozwiązania. Jeśli masz wątpliwości dotyczące swojej płodności, skonsultuj się ze specjalistą – im szybciej podejmiesz działanie, tym większe masz szanse na spełnienie marzenia o rodzicielstwie.